Rondo Wiatraczna

Rondo Wiatraczna na Grochowie w Warszawie.

Historia obecnego Ronda Wiatraczna, którego nazwa wywodzi się od pobliskiej ulicy Wiatracznej związana jest z komunikacją. Otóż, na ważnym trakcie komunikacyjnym jakim była ulica Grochowska, w miejscu obecnej pętli autobusowej powstała około 1908 roku parowozownia i stacja kolejki wąskotorowej łączącej Karczew z Jabłonną.

1 listopada 1925 roku przez obecny teren ronda zaczęła kursować linia tramwajowa nr 24, której trasa prowadziła z Placu Trzech Krzyży na Gocławek.

W sierpniu 1938 roku do ronda została została doprowadzona nowoczesna Aleja Waszyngtona, na której wkrótce uruchomiono linię autobusową "K".

Po II wojnie światowej zbieg ulicy Grochowskiej i Alei Waszyngtona stanowił obszerny plac z pętlą autobusową i tramwajową.

1 lipca 1952 roku została przestała kursować kolejka jabłonowska, ale fizyczna likwidacja trwała jeszcze 2 lata. Tory przebiegające przez rondo zostały usunięte dopiero w 1959 roku.

W 1956 roku we wschodniej części ronda została utworzona pętla autobusowa. W tym samym roku powstały zachowane do dziś parterowego pawilony handlowo-usługowe. Wśród nich działające nieprzerwanie od lat słynne rurki z kremem.

Na początku lat 60-tych XX wieku nastąpiła reorganizacja ruchu w tym miejscu i zaprojektowano właśnie obecne Rondo Wiatraczna.

Około 1963 roku został zbudowany budynek dyspozytury tramwajów warszawskich.

Aż do 1973 na dziewiczych terenach wokół ronda rozciągały się monstrualne trawniki... Częściowo uległo to zmianie w czasie budowy Trasy Łazienkowskiej, której odgałęzienie - Aleja Stanów Zjednoczonych została połączona z Rondem Wiatraczna. Wówczas podjęto decyzję o budowie centrum handlowego Universam Grochów, oddanego do użytku 22 lipca 1977 roku.

Kilka lat później, na początku lat 80-tych, w okolicy ronda powstał wg projektu Jerzego Kumelowskiego zespół trzech osiedli kaskadowych (Majdańska, Igańska, Kobielska).

W 1985 roku w pobliżu ronda zabudowano zespół czterech pawilonów handlowo-usługowych "Grzybki".

Na przełomie przełomie XX i XXI wieku miała miejsce kolejna zabudowa okolic ronda. W 2001 roku zakończono budowę budynku wzdłuż Al. Stanów Zjednoczonych i ulicy Garibaldiego oraz rozpoczęto budowę budynku wzdłuż Al. Stanów Zjednoczonych i ulicy Męcińskiej, którego budowa wraz z obecnym w środku pasażem handlowym Galeria Wiatraczna została zakończona dopiero w 2007 roku.

26 czerwca 2000 roku nazwa Ronda Wiatraczna została zatwierdzona przez Radę Warszawy jako obowiązująca.

W dniach 3 września - 5 grudnia 2008 roku wyremontowana została pętla autobusowa.

W latach 2008-10 białostocka firma Rogowski Development wzniosła w pobliżu ronda potężny budynek z galerią handlową "Galeria Grochów".

W 2012 roku przeprowadzono remont budynku dyspozytury tramwajów warszawskich.

Obecnie Rondo Wiatraczna położone jest na styku ulic:

od północy: ulica Wiatraczna
od północy: ulica Zakole
od wschodu: ulica Grochowska w kierunku Wawra
od wschodu: wjazd na teren pętli autobusowej "Wiatraczna"
od południa: aleja Stanów Zjednoczonych
od zachodu: aleja Jerzego Waszyngtona
kierunek północno-zachodni: ulica Grochowska w kierunku do Centrum

Przez Rondo Wiatraczna przejeżdżają lub mają pętle następujące linie:

autobusowe: 115, 123, 125, 141, 142, 143, 145, 148, 173, 183, 188, 315, 515, 521, 523, 702, 704, 720, 722, 730 oraz N02 i N24;
tramwajowe: 3, 8, 9, 22, 24, 25, 28 i 47.

W przyszłości Rondo Wiatraczna być może czeka poważna przebudowa. Aleja Stanów Zjednoczonych kończąca się dzisiaj przy rondzie, w planach architektonicznych będzie pod rondem, a następnie dostaniemy się nią do ul. Szaserów koło szpitala wojskowego. Ulice: Kobielska, Paca i Prochowa mają obsługiwać tylko ruch lokalny. Inna koncepcja zakłada estakadę nad rondem, a potem nasyp, który ciągnąłby się aż do ul. Szaserów. W nieokreślonej przyszłości przy rondzie zostanie zlokalizowana stacja metra Wiatraczna.

Ciekawostki

• Pod koniec lat 40-tych na ścianie kamienicy przy rondzie (Grochowska 215) wyświetlano filmy.
• W 1951 roku teren w okolicy Ronda Wiatraczna był jedną z pięciu rozważanych lokalizacji przy budowie Pałacu Kultury i Nauki.
• W 1963 roku w okolicy Ronda Wiatraczna miało powstać centrum dzielnicy: planowano budowę siedziby Dzielnicowej Rady Narodowej, teatru dzielnicowego, budynków administracyjnych, punktów handlowych i domów mieszkalnych. Planów budowy centrum nigdy nie udało się zrealizować.
• W latach 70-tych planowano budowę przejść podziemnych.
• Na pustym terenie pomiędzy ulicami Garibaldiego i Al. Stanów Zjednoczonych gościły od czasu do czasu cyrki i wesołe miasteczka.
• Rondo Wiatraczna mimo swojej nazwy, z punktu widzenia ruchu drogowego, nie jest rondem- np. wjeżdżając od ul. Grochowskiej mamy tu drogę z pierwszeństwem przejazdu. Oprócz tego nie wolno po nim jeździć w kółko (z wyjątkiem autobusów komunikacji miejskiej) - jest zakaz skrętu w lewo z ul. Grochowskiej. Aby skręcić w lewo (np. w kierunku al. Waszyngtona lub al. Stanów Zjednoczonych) jadąc ul. Grochowską od wschodu, należy skręcić w prawo w ul. Zakole i skręcić w lewo w ul. Wiatraczną, skąd dozwolony jest wjazd na rondo.
• W latach 80-tych XX wieku przy rondzie istniały aż trzy reklamy ścienne. Reklamowany był PolDrob (Pierwsza reklama 3D), PKO i Totolotek. Jako ostatnie w 2010 roku zniknęło słynne jajo ale ma ponoć powrócić...
• Zaraz skrętu w lewo z ul. Grochowskiej (za wyjątkiem autobusów komunikacji miejskiej) jest powodem wielu manatów karnych w tym miejscu.
• Rondo jest też kojarzone z takimi punktami jak: Wiatrak Kebab, Przychodnia "Rondo Wiatraczna" czy Galeria Wiatraczna.